Điều kiện nhận tiền thai sản
Khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc người lao động đủ điều kiện sẽ được hưởng trợ cấp thai sản. Đối với lao động nữ sinh con để được hưởng trợ cấp thai sản sẽ phải đáp ứng theo quy định tại Điều 31, Luật Bảo hiểm xã hội. Cụ thể, phụ nữ sinh con thỏa mãn một trong các điều kiện sau sẽ được hưởng trợ cấp thai sản.
Phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Trường hợp lao động nữ sinh con đủ điều kiện quy định tại hai trường hợp trên mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con thì vẫn được hưởng tiền trợ cấp từ chế độ thai sản theo quy định tại Khoản 1, Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội.
Sau sinh bao lâu thì được nhận trợ cấp thai sản?Theo quy định về thủ tục hưởng chế độ thai sản, lao động nữ sau khi sinh sẽ phải nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản để được nhận trợ cấp thai sản. Trong trường hợp cơ quan BHXH không giải quyết chi trả thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do không giải quyết. Thời gian nhận tiền thai sản được tính căn cứ vào thời gian nhận hồ sơ hưởng chế độ thai sản.
Quy định về thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản:
Thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản được quy định tại Khoản 1, Điều 102, Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Theo đó, người lao động phải nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản (quy định tại Điều 101, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014) trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc cho người sử dụng lao động.
Trường hợp người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan BHXH để được xét hưởng chế độ thai sản.
Sau khi sinh bao lâu thì được nhận tiền thai sản:
Theo quy định tại Khoản 2, Khoản 3, Điều 102, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thời gian giải quyết hồ sơ hưởng chế độ thai sản như sau:
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ quy định nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội (theo quy định tại khoản 2, Điều 102).
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động, cơ quan BHXH phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động;
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con, cơ quan BHXH phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Tuy nhiên, theo Khoản 4, Điều 5, Quyết định số 166/QĐ-BHXH ban hành ngày 31/1/2019 quy định về thời hạn giải quyết và chi trả chế độ thai sản như sau:
Trường hợp đơn vị sử dụng lao động đề nghị: Tối đa 06 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ theo quy định cơ quan BHXH giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Trường hợp người lao động nộp hồ sơ trực tiếp cho cơ quan BHXH: Tối đa 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định cơ quan BHXH giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
Như vậy, theo quy định mới nhất trong thời gian tối đa là 6 ngày đối với trường hợp nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động và tối đa 3 ngày đối với trường hợp nộp hồ sơ trực tiếp cho cơ quan BHXH người lao động sẽ nhận được tiền thai sản. Trong trường hợp cơ quan BHXH không giải quyết chi trả thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do không giải quyết.
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản
Căn cứ theo Điều 101, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về hồ sơ hưởng chế độ thai sản như sau:
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản với lao động nữ sinh con bao gồm:
Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con;
Bản sao giấy chứng tử của con trong trường hợp con chết, bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết;
Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con;
Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ trong trường hợp con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh;
Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai theo quy định.
Người lao động nộp hồ sơ theo quy định tương ứng với trường hợp của mình cho đơn vị sử dụng lao động hoặc cơ quan BHXH (nếu đã nghỉ việc) để được xem xét và hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Mức tiền hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp phụ nữ sinh con
Mức hưởng chế độ thai sản khi sinh con được quy định tại Điều 39, Luật Bảo hiểm xã hội. Cụ thể mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc.
Công thức tính như sau:
Mức hưởng = (Bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc/ 24 ngày) x 100% x số ngày nghỉ
Thời gian nghỉ của phụ nữ sinh con được quy định là 6 tháng, sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng. Trường hợp con chết sau sinh, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con; nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết (thời gian nghỉ này không được vượt quá thời gian nghỉ tối đa theo quy định).
Nghỉ việc trước khi sinh có được hưởng chế độ thai sản không?
Theo quy định tại Khoản 4, Điều 31, Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 thì người lao động đủ điều kiện quy định tại Trường hợp (2) và Trường hợp (3) nêu trên mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.
Bên cạnh việc được hưởng chế độ trợ cấp thai sản người lao động còn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại Điều 38, Luật bảo hiểm xã hội 2014. Theo đó, người lao động được hưởng trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi như sau:
Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.
Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia BHXH thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.
Như vậy, mức hưởng trợ cấp thai sản sẽ phụ thuộc vào mức đóng BHXH của người lao động động, mức hưởng trợ cấp 1 lần khi sinh con phụ thuộc vào mức lương cơ sở tại tháng sinh con.
