Những con dơi trú ngụ trong các hang động đá vôi ở phía bắc Lào được phát hiện mang trong mình các virus corona có chung một đặc điểm chính với SARS-CoV-2, theo một nghiên cứu mới công bố.
Các nhà nghiên cứu tại Viện Pasteur của Pháp và Đại học Lào đã tìm kiếm các loại virus tương tự SARS-CoV-2 trong số hàng trăm con dơi móng ngựa. Họ đã tìm thấy 3 loại virus có các vùng liên kết thụ thể rất giống với SARS-CoV-2.
Ảnh chụp một loài dơi móng ngựa có tên Greater Horseshoe Bat. Nguồn: De Agostini Editorial / Getty Images
Vùng liên kết thụ thể là một phần của protein gai của virus corona, được sử dụng để liên kết với emzym ACE-2 của người, loại enzym mà nó nhắm đến để gây nhiễm trùng.
Kết quả nghiên cứu được đăng tải hôm 17/9 và đang được tạp chí khoa học Nature xem xét xuất bản. Theo nghiên cứu, các virus ‘họ hàng gần’ với SARS-CoV-2 có tồn tại trong tự nhiên, ví dụ như virus corona ở một số loài dơi móng ngựa.
Nghiên cứu ủng hộ giả thuyết rằng đại dịch bắt đầu từ sự lây lan của một loại virus ở dơi.
Ba loại virus được tìm thấy ở Lào, được gọi là BANAL-52, BANAL-103 và BANAL-236, là “tổ tiên gần nhất của SARS-CoV-2 được biết đến cho đến nay”, Marc Eloit, đồng tác giả nghiên cứu, người đứng đầu bộ phận phát hiện mầm bệnh tại Viện Pasteur Pháp, cho biết.
“Những virus này có thể đã góp phần tạo nên nguồn gốc của SARS-CoV-2 và về bản chất có thể tiềm ẩn nguy cơ lây truyền trực tiếp sang người trong tương lai”.
Các vùng liên kết thụ thể của ba virus corona mới được phát hiện giống với vùng liên kết thụ thể của SARS-CoV-2 hơn là virus RaTG13. Virus RaTG13 được xác định ở một loài dơi móng ngựa tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, trước đây được coi là virus gần giống SARS-CoV-2 nhất.
Nhưng theo nghiên cứu mới, virus BANAL-236 có vùng liên kết thụ thể gần như giống hệt với SARS-CoV-2.
Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu 645 con dơi từ 46 loài được bắt tại bốn địa điểm – các huyện Fueng và Meth của tỉnh Viêng Chăn, các huyện Namor và Xay thuộc tỉnh Oudomxay – trong khoảng thời gian từ tháng 7 năm 2020 đến tháng 1 năm 2021.
Edward Holmes, một nhà sinh học tiến hóa tại Đại học Sydney (Úc), người không tham gia nghiên cứu, cho biết nghiên cứu nhấn mạnh sự đa dạng của các loại virus giống SARS-CoV-2 hiện diện trên loài dơi ở Đông Nam Á.
Ông nói: “Lấy mẫu liên tục là cách duy nhất để hiểu nguồn gốc của loại virus này và điều quan trọng là phải tiến hành lấy mẫu nhiều hơn trên khắp Trung Quốc vì đây vẫn là nơi có nhiều khả năng là nơi xuất hiện virus nhất”.
“Nghiên cứu này nhấn mạnh các virus corona ở dơi có khả năng lây nhiễm sang người luôn tồn tại trong tự nhiên và có thể ‘trỗi dậy’ bất cứ lúc nào. Đây là rủi ro rõ ràng cho tương lai”, nhà sinh học tiến hóa Holmes cảnh báo.
