Hiện tại, luật BHXH bắt buộc người lao động ký hợp đồng không xác định thời hạn, có thời hạn, hợp đồng thời vụ từ 03 – 12 tháng, cán bộ, công chức, viên chức và người nước ngoài có hợp đồng lao động thời hạn từ 01 năm trở lên phải đóng BHXH.
Nhưng lại bỏ sót một số đối tượng khác như người lao động ký hợp đồng lao động dưới 01 tháng, chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp và người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng lương, đối tác kinh doanh của các hãng có nền tảng công nghệ… Hầu hết các đối tượng này đều không tham gia BHXH.
Ảnh minh họa. Nguồn: Báo Bắc Giang.
Nhận thấy trong đợt dịch vừa qua, nhóm người không tham gia BHXH lại là những người chịu tác động nặng nề nhất, song họ cũng nhận lại được sự hỗ trợ thấp nhất, nên chịu rất nhiều thiệt thòi.
Vì lẽ đó việc mở rộng bao phủ chính sách BHXH lên nhóm các đối tượng này nhằm bảo vệ tốt hơn, nhất là khi gặp rủi ro là hoàn toàn có cơ sở.
Mới đây, theo trang VnExpress đưa tin, tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam, TS. Lê Duy Bình đề xuất cần quy định bắt buộc tất cả người lao động đều phải đóng BHXH và xem nó tương tự như nghĩa vụ thuế. Ai có thu nhập và khả năng chi trả ở ngưỡng phải chịu thuế TNCN đều phải đóng BHXH bắt buộc.
Lý giải vì sao đưa ra đề xuất này, TS. Lê Duy Bình cho biết là để tất cả người lao động đều được bảo vệ quyền lợi khi ốm đau và tai nạn lao động. Bởi phần lớn những người không đóng BHXH khi gặp tình huống thu nhập sụt giảm hoặc mất do các rủi ro ốm đau, tai nạn lao động hay tuổi già lại khó có thể chủ động đối phó được.
Nhiều nước trên thế giới đã và đang áp dụng chính sách bắt buộc tất cả người lao động đóng BHXH và thời gian tới Việt Nam cũng nên áp dụng chính sách này. Để làm được như vậy, theo chuyên gia an sinh xã hội của Tổ chức Lao động quốc tế ILO Việt Nam – ông André Gama cho rằng Nhà nước mình cần đầu tư nhiều hơn vào chính sách này vì khi Nhà nước đầu tư 1 triệu đồng vào an sinh xã hội thì sau 1 năm sẽ tạo ra 3 triệu đồng vào GDP tăng trưởng nền kinh tế.
Thực tế trước giờ, vẫn còn chính sách BHXH tự nguyện để nhóm lao động không bắt buộc có thể tham gia, song qua thống kê thời gian qua cho thấy số người tham gia BHXH tự nguyện rất ít. Thế nên những người không tham gia BHXH chịu nhiều thiệt thòi khi mang bầu, sinh con, ốm đau, tai nạn và về hưu…
Đề xuất này vừa được đưa ra đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều cho rằng không nên quy định bắt buộc tất cả người lao động phải đóng BHXH vì nếu chính sách bảo đảm đầy đủ quyền và lợi ích cho người lao động khi về già thì họ tự khắc sẽ tham gia dù bắt buộc hay không, lúc đó họ sẽ cân nhắc mất gì và được gì khi đóng BHXH.
Đồng thời cũng có ý kiến rằng nếu như thủ tục để hưởng các chính sách BHXH đơn giản giống như lúc đóng thì có lẽ mọi chuyện đã khác và thường cái gì tốt, đảm bảo quyền lợi cho người dân thì có khi chẳng cần bắt buộc, chính họ sẽ tự nguyện tham gia BHXH như đi mua các loại bảo hiểm nhân thọ vậy… Nghe cũng hợp lý đó chứ, còn bà con có ý kiến thế nào về đề xuất mới này.
