Con ngõ hẹp với đầy rêu mốc bám hai bên tường dẫn vào ngôi nhà nhỏ, đơn sơ với vài ba bộ quần áo đã cũ rách. Đó là nơi ở bà Phạm Thị Duyên (xóm 11, Văn Dũng, xã Nghĩa Lâm, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định) mà chúng tôi đã đến thăm theo lá đơn cầu cứu của chị Vũ Thị Như Hoa – Bí thư Chi hội Phụ nữ xã.
Ái ngại trước chúng tôi, chị Hoa bộc bạch: “Bà Duyên sống đơn thân nhiều năm, thi thoảng bà đi nhặt ve chai bán kiếm vài nghìn đồng sống qua ngày. Trời nóng hầm hập, bước chân vào nhà bà như cái lò, còn khi trời mưa thì nước ngập ngang gối vì nền nhà thấp hơn mặt đường. Ao ước của bà là sửa được cái nhà cho đỡ dột nát”.
Căn nhà dột nát không có vật dụng gì đáng giá của bà Duyên. Bà mơ ước có được 10 triệu đồng để sửa chữa nó.
Bà Duyên thường đi nhặt ve chai để bán lấy tiền, sống qua ngày.
Nằm một mình trong góc tối, bà khe khẽ những tiếng rên vì mệt và đói. Thấy có khách đến, bà Duyên lật đật ngồi dậy, vịn tay vào một thanh dọc đặt phía đầu giường để khỏi ngã. Giọng mệt mỏi, bà Duyên cho biết mấy hôm nay trời nắng, không ăn uống được gì…
Bà Duyên vốn kém sắc, lại chậm chạp nên cả cuộc đời sống cô đơn, không tổ ấm. Cô đơn và lạnh lẽo, đó là những gì chúng tôi cảm nhận được trong đôi mắt bà. Không nói nhiều, bà chỉ lặng lẽ nhìn rồi lại cúi mặt tủi thân… giữa không gian của những thau, chậu và những mảnh túi nilon xanh đỏ để chèn và hứng nước mưa dột xuống từ mái.
Chiếc bàn bé đã cũ, chênh vênh.
Bàn thờ với bát hương bị nghiêng…
Tấm bằng Tổ quốc ghi công đã cũ rách.
Nhìn xung quanh nhà, một chiếc bàn bé đã gãy mục cheo leo, phía trên là ban thờ được đóng từ lâu lắm với bát hương đặt bị nghiêng. Mọi thứ đều đã xưa cũ, dấu tích của những tháng năm sống vất vả, nghèo túng… đến nghẹn lòng. Sắp đi qua một đời người, mà đến một bữa cơm ngon, bà cũng chưa bao giờ có được.
“Bà mong muốn được làm điều gì nhất ạ?” – Chúng tôi nhìn bà, hỏi khẽ. Ban đầu bà ngại ngùng không dám nói, lần khần, bà đáp: “Cả đời tôi mong sửa được mái nhà kia cho khỏi dột thôi. Trời mưa là trong nhà cũng như ngoài đường. Tôi không biết là bao nhiêu tiền nữa, nhưng tôi đoán là hết khoảng 10 triệu cô ạ”.
Bà Duyên mong sửa lại mái nhà cho khỏi dột.
Nhưng ước mơ ấy đến bao giờ mới thực hiện được đây?
Nghe nguyện vọng của bà, chúng tôi đều nghẹn lại. Căn nhà là tất cả tình yêu và sự gắn bó của bà. Là nơi bà đặt bát hương tiên tổ, là nơi treo tấm bằng Tổ quốc ghi công của Liệt sĩ Phạm Văn Kiệm – anh trai bà…
